Извесен јудејски народен водач своевремено изјавил (или барем нему му се припишува изјавата) дека со Вера планини се поместуваат. Дваесетина векови подоцна еден чуден лик по име Морис Вилсон се обидел да ја тестира точноста на таа изјава.
Вметнувајќи и постење за да ја надополни молитвата како основа на неговото сфаќање на теологијата, Вилсон, британски ветеран од Големата војна и ентузијаст во полето на светата дејност позната како Daydreaming - решил да се искачи на Монт Еверест во 1934 година...
Тоа не би било нешто посебно спектакуларно, експедиции со цел да се освои највисокиот врв на планетата биле преземани уште од крајот на 19.век. Иако сите до таа 1934 биле неуспешни, често со кобни последици по планинарите - тоа не го поколебало Морис. Уште помалку тоа што најголемо искуство во планинарство му било искачување на шести спрат на некоја зграда во Лидс...
Како ветеран од војната, Морис покрај неколкуте тешки рани се здобил и со психичка болест, модерно кажано Пост трауматски стрес синдром. Не можејќи да се скраси на едно место, неговиот живот се претворил во номадски, вклучувајќи такви дестинации како тогаш егзотичниот Нов Зеланд, на самиот раб на Британската империја. Се бавел со разни работи, никој не знаел точно како но г-дин Вилсон успеал да се стекне со мало но значително богатство.
Измачуван од физичките и психички тегоби се решил на мистична терапија предложена од некаков мистичен Мистик во Лондон, мешавина од христијански и хинду верувања и пракси кои според него можеле да ја променат човековата судбина на подобро.
И навистина работите тргнале на подобро за Морис. Болките скоро и да престанале, психата почнала да заздравува а во умот почнале да му се мотаат крајно еуфорични мисли околу освојување на Монт Еверест, една од последните бариери несовладани од човекот во тоа време.
Големо олеснување на маките му предизвикувало носењето на женска облека (!?) во приватноста на својот дом и посебно на женска долна облека во приватноста на неговите панталони. Слично како еден друг воен ветеран и ентузијаст кој дваесетина години подоцна ќе го `освои` светот на филмската Б продукција со своите `најлоши филмови на сите времиња` легендарниот Ед Вуд.
Никој не би претендирал да пронајде корелација меѓу маките на ветераните и соодветното олеснување преку носење женски гаќички, но што е тука е, мозокот и онака бара патерни насекаде...
Патувањето со брод до Хиндустан и понатаму со железница и запреги накај Непал или Тибет му делувало непотребно споро и досадно и затоа Вилсон се решил да одлета таму. Повторно, ништо посебно за една 2016.година, но во 1934 не постоеле авионски линии помеѓу Европа и Хималаите така што Вилсон се решил да одлета таму самиот пилотирајќи авион! Фактот што авион имал видено само на слики или ги гледал далеку на небото како летаат не го спречувало да планира да одлета од Јоркшир до Непал!
Авионите имале тенденција да бидат генерално скапо превозно средство но за среќа Морис имал доволно пари за да набави еден Де Хевиленд ДХ-60 Мот, во случајот `Џипси Мот` или Цигански Молец на нашки, авионче од некои 450 кг `сува` мера и мотор од 100 коњски сили, повеќе погоден за кратки летови и основна обука отколку за трансконтинетални епопеи.
Циганскиот Молец бил преименуван во Ever Wrest, секси варијанта на именката Everest со значење `вечна тепачка` или нешто слично...
Иако му требало двојно повеќе време од стандардното за да се стекне со пилотска лиценца, упорноста на Морис се исплатела и ете го него веќе како пилот! Другата страна на планот, онаа планинарската - била сфатена ноншалантно, едноставно Морис не очекувал дека пентерењето по планини е нешто комплицирано и започнал да `тренира` шетајќи се по околните јоркширски ридови кои ретко надминувале 600 метри надморска височина или петнаесетина пати пониски од 8848 метри високиот самит на светот. Финото време, сендвичите со шунка, чајот во термос и останатие удобности при `тренинзите` биле тотална спротивност со суровоста на хималајските глечери, провалии, лавини и остри литици но Морис не се замарал премногу со сето тоа...
Планот на Вилсон, ако може да се зборува за некаков кохерентен план бил да долета до Хималаите, принудно да слета на некој глечер и да продолжи пеш во врвот. При читањето на неговиот план на памет доаѓаат поимите `неодговорност`, `наивност`,`забеганост` и `глупост` но јас би додал нешто како `восхитувачка едноставност` каква што нема ниту во цртани филмови. Немајќи дозвола за прелет низ разни земји низ кои требало да слетува и да пополнува гориво, Морис тргнал од Брадфорд кон Индија во Април 1933...и слетал за неколку минути поради лоши временски услови. Одлучен и фанатичен, после мала поправка на авионот се припремал за митскиот лет. Во тоа време некако и таблоидните весници се придружиле на настанот запознавајќи ја јавноста со `лудакот` кој сакал да го освои Еверест, прествувајќи го како комбинација од лик кој гради `Перпетуум мобиле` и секташ заглавен во мистицизам.
И покрај забраната за лет издадена од британското министерство за сообраќај, Морис полетал повторно на 21.Мај 1933 и овој пат лесно го напуштил британскиот воздушен простор и продолжил накај Каиро а оттаму кон Персија, денешен Иран, независно кралство каде што локалните власти како ретко кои покажале добра воља кон авантуристот Морис. Оттаму се обидел да лета до Бахреин но колонијалните власти одбиле да му дозволат да лета накај Индија по што се вратил во Персија и со нови залихи на гориво се упатил кон потконтинентот.
И успеал! После деветчасовен лет, јавајќи на последните испарувања на гориво во резервоарот, наспроти сите предвидувања и очекувања, како Лестер Сити во Премиерлигата во 2016, успеал да го направи незамисливото - некако стигнал до местото Гвадар во западна Индија откаде што требало да се упати накај Непал или Тибет. Но тука веќе бирократите се решиле да стават крај на неговите идеи за лет кон врвот и неговото авионче било запленето...
Не паѓајќи со духот поради новиот удар на судбината, Морис решил да `презими` во северна Иднија и со првите пролетни денови да се упати кон целта. Најмил тројца Шерпаси со кои се преоблекле како будистички монаси за да ги избегнат властите и контролите и со сосема скромна опрема и залихи тргнале кон целта. Но Вилсон се покажал преентузијастичен дури и за искусните Шерпаси - ветерани од неколку претходни неуспешни експедиции. На нивните укажувања дека одат во сигурна смрт Вилсон не се обзирнувал воопшто а тоа резултирало со тоа што останал сам бидејќи Шерпасите одлучиле да се вратат и да ја одложат својата смрт за некое друго време и место, никако тогаш и таму пратејќи го неопремениот и неискусниот аматер-пилот-трансвестит-направи-сам-псевдопланинар...
И тоа бил за жал последниот пат да биде виден жив, некаде околу крајот на Април 1934. Она што се случувало понатаму е само делумно познато од неговиот дневник кој наредната година бил пронајден од `официјална` британска алпинистичка експедиција, сосема блиску до неговиот замрзнат леш. Она што се знае е дека стигнал до најмалку 7.000 метри (ако не и нешто повеќе), дека почнале да го мачат стари и нови болки, храната и водата почнале да се топат и Мрачниот косач на овој или оној начин го стигнал храбриот Морис Вилсон. Не се знае кога точно се упокоил но последниот запис во дневникот бил на 31.Мај кога Морис запишал : `Прекрасен ден. Одам понатаму!`.
Членовите на експедицијата биле зачудени од женската облека на машкиот леш и отсуството на основни планинарски алатки кај него но и покрај тоа достоинствено го погребале Морис.
Подоцна се појавиле теории дека Морис бил првиот освојувач на Монт Еверест, посебно после пронаоѓањето на празен шатор на 8.500 метри височина од страна на Шерпаси кои придружувале кинеска експедиција во 1960. Шерпасите тврделе дека веројатноста Морис да настрадал при симнување од врвот а не при искачување била серзиона. Чиј бил мистериозниот шатор на само 350 метри од врвот останало енигма, дали во прашање бил првиот неофицијален освојувач, трансвеститот Вилсон - или тоа бил остаток од уште помистериозната Советска експедиција од 1952 за која исто така постоеле шпекулации дека го освоила врвот година дена пред славните Хилари и Тенсинг - ќе остане во сферата на непознатото. И онака никој не преживеал од советската експедиција, и тие заминале во ледена смрт одејќи кон или под врвот како и Морис...така што никогаш нема да се дознае вистината...
Но тоа во крајна линија и не е важно. Приказнава ми е страшно симпатична, би сакал Морис да успеал во својата намера и да бил првиот, барем да отишол во смрт утешен од спознанието за успехот во намерата, тој е еден од оние непознати но неверојатно пријатни историски ликови, цлосно заборавен како само што еден таков човек тоа може да биде.
Ако постои `оној свет` се надевам дека Морис е таму во некаков custom built дел од рајот, облечен во топла планинарска облека под која ѕиркаат женски гаќички...
No comments:
Post a Comment