Конзерва

(By Roger Mortis, 160/040)
Тукушто заврши работното време и Обелиск го здогледа својот пријател Астериск во далечината. Беше премногу напред да го довикува, а кондурите не му беа баш во најдобра состојба за да се обиде да го стигне. Сам тргна накај дома. Беше полусреќен, имајќи предвид дека после долго време успеа да договори состанок. Дејт, како што милуваа да кажат новите и надежни генерации.

На патот кон станот застана во локалниот колонијал и купи нешто за јадење. Ако под купување може да се смета запишувањето на вересија. Циничните примедби на продавачот дека има заостанат долг и дека му прави голема услуга малку ја начнаа полусреќата во која се наоѓаше, но и покрај тоа розефкастиот облак на кој пловеше остана читав.

Спремајќи се за дејтот забележа дека кариесот игра танго во неговата уста, дека жилетот е одамна затапен и дека лосионот мириса премногу агресивно и корне на ефтиност. Но немаше сила да се тревожи иако сите тие факти делуваа корозивно на полусреќата во која се наоѓаше.
Импровизацијата е специјалност на одредени социјални класи па така и кај Обелиск, снаоѓањето беше на високо ниво. Знаеше да направи ручек со било каква завчерашна помија. И тоа на ефтина струја. Знаеше како да се храни за сума која би ги фрлила во очај и жителите на Бангладеш. Со облеката веќе беше малку потешко, а здравјето никогаш не се покоруваше на снаодливоста, за жал.

Дејтот како дејт, започна со букет цвеќе. Имаше старомодна црта во карактерот Обеликсов која сакаше да даде на знаење на женското дека е женско. Теориите за полова еднаквост му беа сомнителни.
Семипирамида, неговата партнерка таа вечер не беше којзнае што, но не беше и било што. Горе долу од иста класа како и Обелиск, знаеше што може да очекува но сепак не пропушти да инсистира на некој ресторан кој не му беше познат на Обелиск.
Сепак се согласи и отидоа таму.
Дејтот беше добар, без некоја драматика но и без лапсуси. Таа забележа дека Обелиск е нервозен. Тој само се молеше таа да оди во тоалет за да може убаво да го простудира менито, да направи пресметка, да види да не` се крие некаква замка, стапица во која би загинало кутрото Его обеликсово.

За несреќа, Семипирамида никако не одеше во тоалет, `Зарем има и такви жени` си помисли Обелиск. Очигледно имало. А имало и такви кои пијат барем по 750 милилитри вино на еден дејт. Но што е тука е. Снаодлив е Обелиск, ќе се снајде. Изјави дека бил на терапија поради нешто па нема да пиел алкохол таа вечер. Вистината беше дека буџетот не му дозволуваше две шишиња вино во ресторан, но мораше да даде крила на импровизацијата.

Моментот на вистината дојде, келнерот како митско чудовиште со сметката во рака полека се приближуваше до масата. Кутриот Обелиск, сега знаеше како им било на војниците во рововите на западниот фронт пред јуриш. Таа нешто зборуваше но тој беше фокусиран на келнерот како наведувана ракета кон некоја цел.

И пресудата падна. Седумстотини и дваесет шинтери. Мрак се спушти на очите на Обелиск, темница го обви неговиот мозок, просторијата му се причинуваше дека се стеснува и ќе го згмечи. Имаше само 750 шинтери, скоро половина плата. Што сега?

Келнерот очекуваше бакшиш, а дејт е дејт, долгорочни планови беа во прашање со госпоѓицата Семипирамида.
Отидоа сите 750, а време беше за такси.

Божицата на импровизацијата не го напушти, се досети за можноста за долго пешачење поради прекрасната вечер. Таа го погледна со нелагодност, штиклите не и беа предвидени за маршови од шест километри а од друга страна таа сепак си беше некаква полуромантична природа и сепак се согласи.
Обелиск скоро се насмевна и задоволен се осмели да испрати бакнеж. Во образот, како што доликува на џентлемен од позади плинарата.

Ако божицата на импровизацијата беше наклонета кон Обелиск, богот на времето не беше. Имаше можеби проблеми со синдикатот на богови во Пантеонот па реши да го истури гневот врз обичните смртници. Да...почна да истура како да претстои потоп. Обелиск и Семипирамида се обидоа да се засолнат на неколку места но ветрот го носеше дождот право во нивните лица. На крај најдоа место и Обелиск забележа дека нозете му се поплавени. Кинеските кондури си беа достојни на својата репутација. Дури беа склони и да направат напор повеќе за нашиот Обелиск со тоа што ѓонот почна да се одлепува и да виси.

Овој пат Обелиск имаше само еден начин да го спаси своето Его од масакр а тоа е да се раздели со неа веднаш за да не се слушне шлапањето на одлепениот ѓон. И кажа дека дејтот бил феноменален но дека мора да ја земе терапијата на време инаку ќе биде попусто. Промрморе неколку извинувачки фрази и си отиде, оставајќи ја Семипирамида сосема разочарана.

Знаеше дека таа разбра во што е работата. И не очекуваше повторно да се видат.
Стигнувајќи во станот го забележа најлонот со набавки од колонијалот. Конзерва со сардини, вчерашен леб, шампон во ќесичка, сијалица.

Не беше гладен, и си помисли да си легне откако ќе ја допуши последната цигара.
И онака не вредеше да се разочарува. Можеби нема да го дочека утрото во прегратка на полу-убавата Семи, но затоа го чекаше појадок-гозба со сардини. Не обични туку од оние со доматен сос !

И потоа.... пак на работа.

Анархија all over Сомалија

(By Roger Mortis, 159/039)
На прв спомен поимот Сомалија буди непријатни чувства, условени од прекрасниот филм `Падот на црниот сокол`, снимките од џипови кои влечкаат лешеви на амерички маринци по улиците, неизбежните дечиња со подуени стомаци и муви на клепките, пирати кои како пред 300 години и денес ги полнат насловните на светскиот печат, забегани исламисти и општо беззаконие.

Но и на тој начин Сомалија `постои` во колективниот вокабулар на рајата. `Шо е бе то, исто ко во Сомалија` не е нечуена реченица. Во тој колективен ум Африка се состои од Египет (ради пирамидите), Јужна Африка (ради свецкото), Зимбабве (ради името кое им е смешно на луѓето), Нигерија (Фудбал) и Сомалија. Да, и онаа земјата каде што имаше геноцид, како само се викаше...Но тоа е друга прича...

Како што некој во обид да се биде духовит приметил – Сомалија е the real life answer to Mad Max. Можеби се работи за некој црн Баба Занети на брегот на Индискиот океан кој моторот го заменил со чамец.

Она што е сигурно е дека поголемиот дел на територијата на некогашна Сомалија е бездржавна. Државата Сомалија настанала на територијата која била италијанска Сомалија и британски Сомалиленд, со деколонизацијата како антитеза на scramble for Africa.
Подоцна екс-колониите се обединети во една британска колонија која во бранот на декларирање независност при крајот на педесетите и самата станува независна држава. Држава!!!

Од 1960 до 1969 владееле некакви прозападни деспоти за да во 1969 после крвав државен удар на власт дојде марксистот Мохамед Сиад Баре. Следува помош од Источна Европа, неколку војни со комшиите и со домашните `предавници`, глад, мизерија, корупција, Боб Гелдоф, бели униформи и ордени – на рајата и преседнува и во јануари 1991 избувнува востание каде што разни кланови се обединуваат со цел да биде соборен режимот.

Но тука настанува неочекуван пресврт бидејќи не се работи само за соборување на режимот туку и соборување на државата како ентитет.

Водачите на некои од поголемите кланови се обиделе да воспостават државна власт за себе но сето тоа завршувало неуспешно и `власта` обично се протегала на неколку квартови од Могадишу. Секој обид да се воспостави централна власт бил сретнат од вооружен отпор. Започнала граѓанска војна во обидот не само да се искористи вакуумот во моќта туку и да се реставрира државата. Реставрацијата била форсирана од ООН кои веднаш испратиле `плави шлемови` на теренот, тешко вооружени сили кои на крај завршиле неславно и биле повлечени после тешки загуби, вклучително и славните Црни Соколи и пакистанските тенкови.

После  пет години војна и повлекувањето на странските војски и нивната поддршка кон фаворизираните кланови - настапува релативен мир кој трае од 1996 до 2006, Сомалија исчезнува од страниците на печатот и телевизијата и се стабилизира Анархија ол овер Сомалија. Секако, стабилноста не се продава, кој сака да чита и гледа за мир во рогот на Африка!? Нели сите знаат дека таму виреат некакви чудни биолошки целини, еволуциски фрикови од човечко месо со накалемен АК-47 кој сраснал со рацете?

Во делот кој некогаш припаѓал на Круната, државата е реставрирана, Република Сомалиленд ја задржува етатистичката рамка но останува непризнаена од надворешниот свет. Делот кој припаѓал на Италија останува во безвластие и се појавуваат знаци на просперитет.

Арно ама...
Арно ама не може тоа така и во во 2006 доаѓа до подем на исламистите, поддржани од Саудиски петро-долари. Во случајов е тешко да се зборува за исламисти од рангот на Талибаните, повеќе за исламисти кои сакаат долари, алкохол, дрога и скапи теренски џипови. Можеби и рок-ен-рол иако не би се осмелил да тврдам такво нешто.

Но и такви какви што се, успеваат да воспостават контрола врз поголем дел од Сомалија. Тука се вмешува Етиопија која испраќа војска и авијација против исламистите, подрржана од САД и ООН кои се обидуваат преку топовите на абисинската армија да ја протнат повторно идејата за држава. Да, Етиопија of all the countries. Има и нешто патриоцки набој во тоа, ратот за Огаден кога браќата марксисти Менгисту Мариам и Сиад Баре пратиле војска да се коле меѓусебе за неколку километри прашина.

Бај-бај Анархија, државата и религијата се враќаат да ги `спасат` луѓето. Следат осум години нова граѓанска војна со неколку `оази` каде извесни кланови од паганска провиниенција остануваат надвор од хаосот.

После падот на Анархијата, брегот на Сомалија станува интересен за риболовните компании од разни држави, меѓу кои и Јапонија. Огромни рибарски бродови-фабрики го пустошат рибниот фонд од кој зависи опстанокот на стотици илјади жители на крајбрежието.
Соочени со глад, луѓето се вртат кон обновување на еден подзаборавен занает, прославен од романите на Стивенсон – пиратсвото. Пиратите постигнуваат спектакуларни резултати, од освојување на саудиски танкери до теретни бродови под либериско или бахамско знаме кои пренесуваат тенкови и ракети од екс-советските земји за рандом клиенти-африкански деспоти.
Светот се `згрозува` и упатува сериозни поморски сили да стават крај на пиратството. Близу е и протокот Баб ел Мандеб кој е фидер на Суецкиот канал а загрозување на таков поморски пат е злочин против современиот корпоратизам. Fifteen men on a dead men`s chest yohohooo and a barrel of Oil. Извесно е дека бројот на пиратски напади е намален со интервенциите а гладот повторно царува на крајбрежието.

Десет години не се малку за едно човечко битие. А десет години Анархија за една географска целина, претходно разјадена од војни, корупција, глад, епидемии и тиранија? Којзнае. Што би било кого би било фразата повторно изронува на површина.

И денес таму има само сенка на централна влада која владее со два града и ништо повеќе. Има и исламисти кои божанството Држава сакаат да го сменат со божанството Алах.
И двете `опции` се само навидум спротиставени бидејќи се премногу слични една на друга во својата основа.
И двете се зависни од божанството долар.
И двете се финансирани со пари собрани од даночни обврзници преку седум мориња,  многу од кои никогаш не слушнале за Сомалија.
Тоа е непресушен извор.
И тие ќе плаќаат и понатаму, се додека и последниот борец против државата и Алах не падне мртов, од куршум, глад или болест, сеедно.

Две студии кои се бават со Анархијата на рогот на Африка, на следните линкови :
http://www.independent.org/pdf/working_papers/64_somalia.pdf
http://www.peterleeson.com/better_off_stateless.pdf

...а интересно инфо има и во `Господарите на сиромаштијата` од Греам Хенкок кој бил таму на лице место.