Во деновите што следат, припадниците на разни христијански деноминации ќе им даруваат на своите деца божиќни и новогодишни подароци, во склад со празничната традиција која се појавила во пагански времиња а која ниту најревносните рисјани не успеале да ја искоренат.
Но она што малкумина го знаат е дека самиот лик на носителот на конкретните пакетчиња и играчки за децата, веселиот белобрад старец - познат во западниот свет како Санта Клаус - е всушност советска инкарнација на еден стар пагански мит на старите славјани. Тој пагански мит зборувал за Дедо Мраз (Дедушка Мароз) кој при крајот на годината носи дарови за сиромашните и несреќните.
Како што една религија ја заменува друга, така се менуваат и празниците. Така биднало и во Амарна...а така е и денес. Старите пагански обичаи, во сите краишта каде рисјанството станало државна религија - едноставно биле заменети со рисјански плагијати на истите. Дотогашните празници групирани околу зимската краткодневница станале Божиќ, односно тотално измислена дата на наводното раѓање на спасителот Јешуа, подоцна познат како Исус.
Од таа пракса не отстапила ниту новата религија на бољшевизмот која што се појавила на сцена во земјата на Советите. Властите на новата држава го промовирале календарското започнување на Новата година како нов празник, пандан на Божиќ. И сосема успеале во тоа бидејќи во наредните децении, барем на просторите на кои оваа религија виреела - Новата година сосема го засенила Божиќ во перцепцијата на граѓанството.
Дури и ден денес, и покрај своевидниот религиски ривајвал кој трае веќе четврт век - сеуште Новата година се доживува како далеку повесел и позначаен настан од оној божиќниот.
На новиот празник му бил потребен и соодветен антропоморфен симбол, кул лик. Советските апаратчици, оперирани од креативност - излегле со своја верзија на злиот буржоаски Санта Клаус. Тоа бил Дедо Мраз, мешавина на паганскиот мит за Дедушка Мароз и новата советска естетика. Одненадеж, се појавува пролетерскиот пензионер кој дели подароци на децата за време на новогодишната ноќ. Носи истобојна но некако поедноставна облека од својот западен колега, нема Ирваси и кочија туку се движи пешки, неговите подароци се поскромни и не ги става во чорап прдвиден за таква намена. Доаѓа со шест дена задоцнување за разлика од конкурентот со цел да ги израдува децата.
Дедо Мраз е урбан карактер кој се движи помеѓу новите булевари, фабричките оџаци, стамбените блокови и тролејбусните постојки за разлика од Санта...кој останал рурална појава.
Интересно е што меѓу рајата во Источна Европа овој лик е сеуште неверојатно популарен иако е мешавина од атеистичко-советска пропаганда и пагански мит. За разлика од Мекдоналдс и 90210 - овојпат западниот бренд не успеа да го потисне источниот.
А зарем постои подобар начин за пренесување на празничната радост на еден од најголемите религиски празници - од стар советски атеист-слеш-паган којшто облечен во црвено...им носи подароци на малите рисјанчиња?!
С новим годом!
No comments:
Post a Comment